سازندگان موتورهای درون‌سوز به‌منظور خروج رسوبات از درون موتور و همچنین کاهش اصطکاک و خنک کردن موتور از «روغن موتور» استفاده می‌کنند. به‌همین‌دلیل چنانچه روغن موتور به‌موقع تعویض نشود، این ذرات در مجاری روغن‌کاری موتور رسوب کرده و باعث کاهش قطر این مجاری خواهند شد.به‌مرور تجمع چنین رسوباتی در موتور خودرو، باعث ایجاد اختلال در کار روغن رسانی می‌شود و در دراز مدت آسیب‌های فراوانی را به موتور وارد خواهد کرد. شاید چنین مشکلاتی برای روغن‌های باکیفیت کمی دیرتر رخ دهد، اما نهایتا تمامی روغن موتورها درصورتی‌که به‌موقع تعویض نشود، در مجاری روغن‌کاری رسوب کرده و دوده‌های (رسوبات) جمع شده را در مسیر باقی می‌گذارند.
علاوه‌بر رسوباتی که در اثر عدم تعویض به‌موقع روغن موتور در پیشرانه خودرو جمع می‌شود، در موتورهای انژکتور ممکن است مقداری از بنزینی که در کنار سوپاپ‌های هوا پاشیده شده در اثر حرارت موجود در سیلندرها خشک شود و برروی سر سوپاپ هوا رسوب کند.
تمامی موارد این چنینی عاملی هستند که می‌توانند باعث خرابی‌های بزرگ و پرهزینه‌ای در موتور خودرو شوند، بنابراین با نگاهی کوتاه به موارد مطرح شده در بالا به‌راحتی می‌توان نتیجه گرفت که موتور ماشین نیز مانند سایر قطعات یا تجهیزات یک خودرو هر چند وقت یکبار نیاز به شست‌و‌شو و پاکسازی دارد.
انواع روش‌های پاکسازی رسوب موتور
مطمئنا با تعویض به موقع روغن موتور و همچنین استفاده از روغن موتورهای مرغوب می‌توان تا حد چشمگیری از رسوب کربن و سایر ذرات مضر در پیشرانه خودرو جلوگیری کرده و در هزینه‌های مربوط به تعمیر موتور صرفه جویی کنید، اما درصورتی‌که به هر دلیلی بخواهید تمامی مجراهای موتور را از رسوبات پاکسازی کنید، منطقی‌ترین راه باز کردن موتور و شستشو کامل سیستم روغن‌کاری یا سوخت‌رسانی خودرو خواهد بود.
شاید استفاده از چنین روشی باعث از بین رفتن تمامی رسوبات موجود در پیشرانه شود، اما باز کردن موتور خودرو و شست‌وشوی قطعات داخلی آن از لحاظ اقتصادی چندان به‌صرفه نبوده و زمان نسبتا زیادی را نیز به خود اختصاص می‌دهد.
بنابراین پیشنهاد می‌شود که به جای هزینه‌های سنگین و استفاده از روش‌های سنتی پاکسازی رسوبات موتور، از «مکمل‌های جرمگیر موتور» استفاده کنید که در مقایسه با روش‌های سنتی بسیار کم خرج بوده و از اثربخشی سریع‌تری برخوردار است.
در یک جمع‌بندی کلی باید گفت که مکمل‌های پاکسازی کننده رسوب‌های درون موتور، به دو دسته تقسیم می‌شوند. دسته اول مکمل‌های برطرف کننده رسوبات پیشرانه خودرو، موادی هستند که بر روی پاکسازی بخش‌های مربوط به احتراق موتور تاثیر گذاشته و رسوبات را در این بخش‌ها پاکسازی می‌کنند.
دسته دوم از پاکسازی‌های رسوب موتور نیز مکمل‌هایی هستند که رسوب‌های انباشته شده در مسیر مجاری روغن را پاکسازی می‌کنند، چنین رسوباتی می‌توانند باعث بروز اختلال در پروسه روغن‌رسانی به موتور شده و اصطکاک قطعات را افزایش دهند.
۱. استفاده از مکمل‌های جرم گیر
همان‌طور که پیش‌تر نیز به آن اشاره کردیم سیستم احتراق خودرو ممکن است به دلایلی همچون سوختن ناقص بنزین یا نامناسب‌بودن سوخت مصرفی، دچار رسوب‌گرفتگی شود.
در این میان رسوباتی که پایه کربنی دارند، تاثیر مستقیمی بر پایین آمدن راندمان موتور می‌گذارند و به‌مرور می‌توانند خرابی‌های فراوانی را برای خودرو به‌همراه داشته باشند؛ بنابراین برای پاکسازی و احیای مجدد پیشرانه خودرو یا افزایش راندمان سیستم سوخت‌رسانی خودرو باید از تمیزکننده‌ها و مکمل‌های جرمگیر سوخت استفاده کرد.
داخل انژکتور سوراخ‌های ریزی وجود دارد که ممکن است رسوبات بسیار ریز درون آن انباشته شده و باعث کاهش توان موتور شوند، این مکمل‌ها به‌راحتی می‌توانند منافذ انژکتور را از چنین رسوباتی پاکسازی کرده و باعث افزایش راندمان موتور اتومبیل شوند. طرز استفاده از این جرم‌گیرها بسیار ساده بوده و شما به آسانی میتوانید مکمل موردنظرتان را داخل باک بنزین ریخته تا این مکمل فعال شده و بخش‌هایی همچون انژکتور، سوپاپ هوا، اتاقک احتراق و… را به‌طور کامل تمیز کند.
استفاده از مکمل‌های جرم‌گیری که داخل باک بنزین ریخته می‌شوند، یکی از به‌صرفه‌ترین و سریع‌ترین روش‌هایی است که می‌توان به کمک آن رسوب‌هایی که در اتاقک احتراق شکل گرفته یا رسوب‌های موجود در سوپاپ‌های هوا را پاکسازی کرده و راندمان سیستم سوخت‌رسانی خودرو را افزایش داد.
مکمل‌های جرمگیر موتور انواع مختلفی دارند و با توجه به میزان قدرت پاکسازی، نقطه موثر و همچنین حجم مواد داخل آن از قیمت‌های متفاوتی برخوردار هستند. بزرگ‌ترین نقطه قوت چنین مکمل‌هایی استفاده آسان و سریع آن‌ها است؛ تنها باید پس از انتخاب و خریداری مکمل موردنظرتان، آن را به باک بنزین خودرویتان اضافه کرده و پس از طی مسافتی در حدود ۳۰۰۰ الی ۵۰۰۰ کیلومتر مجددا این عمل را تکرار کنید!
فواید استفاده از مکمل‌های جرمگیر برای جلوگیری از ایجاد رسوب در موتور
- کاهش ضربه‌های وارد شده به موتور (nock)
- بالا بردن راندمان موتور خودرو
- تمیز کننده کاربراتور یا انژکتور
- برطرف کننده رسوبات
- افزایش شتاب خودرو
- کاهش مصرف سوخت
۲. فلاش کردن موتور
استفاده از موتورشور یا همان فلاش کردن یکی دیگر از روش‌های رفع رسوب‌گرفتگی اجزای داخلی موتور خودرو است. فلاش کردن موتور رسوباتی که به مرور زمان در موتور خودرو انباشته شده را برطرف کرده و مجاری عبور روغن را باز می‌کند؛ برطرف کردن رسوبات درون موتور، مانع فرسودگی موتور شده و اجازه می‌دهد قطعات با حداقل اصطکاک کنار یکدیگر کار کنند.
استفاده از موتورشور نیز همچون استفاده از مکمل‌های جرمگیر روش بسیار ساده‌ای دارد. پیش از تعویض روغن، مواد موتورشور را داخل موتور ریخته و پس از آن با توجه به توصیه شرکت سازنده محلول، موتور را دقایقی روشن نگه دارید (در حدود ۵ الی ۱۰ دقیقه) تا محلول به‌همراه روغن به‌تمامی بخش‌های موتور خودرو برسد. پس از طی شدن زمان موردنظر روغن خودرو را عوض کنید تا محلول موتورشور نیز به‌همراه رسوبات، از پیشرانه خودرو خارج شود.
ناگفته نماند که فلاش کردن موتور خودروهای بسیار قدیمی و فرسوده چندان توصیه نمی‌شود و ممکن است فلاش موتور چنین خودروهایی به جای برطرف کردن رسوب‌های موجود در پیشرانه، مشکلات فراوانی را برای صاحبان این خودروها به‌همراه داشته باشد.
در موتور بسیاری از خودروهای قدیمی، رسوبات نقش درزگیر را ایفا کرده و شکاف‌های میان قطعات را پر می‌کنند؛ در نتیجه برطرف کردن رسوبات در چنین خودروهای فرسوده‌ای احتمال دارد که باعث باز شدن درزها و شکاف‌ها شده و ضعف آن قطعات را آشکار کند.
فواید استفاده از فلاش موتور برای پاک کردن رسوب موتور خودرو
- بازیابی قابلیت ارتجاعی واشرها و پولک لاستیکی
- بهبود روغن‌کاری و کاهش استهلاک موتور
- پاکسازی موتور از هرگونه آلودگی کربنی
- بهبود مسیر روغن‌رسانی در موتور
- افزایش عمر موتور خودرو