برای کار مداوم و مفید با انواع بالابر ساختمانی به واسکازین مخصوص روانکاری چرخدندهها نیاز دارید. این واسکازین قرار است تا در مخزن گیربکس بالابر ساختمانی ریخته شود. حضور واسکازین باعث کاهش اصطکاک چرخدندهها شده که در نهایت به عملکرد روان گیربکس، انتقال قدرت بهتر موتور، تولید صدای کمتر، عدم داغ شدن گیربکس و از همه مهمتر، افزایش طول عمر مفید آن منجر خواهد شد. اما تعویض واسکازین گیربکس بالابر ساختمانی چگونه است؟ چه هنگام باید برای تعویض روغن بالابر ساختمانی اقدام کنید؟ حجم روغن کافی انواع گیربکس بالابر چه مقدار است؟
تعویض واسکازین بالابر اقدامی کلیدی است که در صورت اجرای صحیح باعث افزایش طول عمر مفید گیربکس خواهد شد. اما برای انجام این کار به اطلاعاتی مفید و کاربردی از نوع روغن روانکاری، حجم آنها و چگونگی استفاده از آنها نیاز دارید. در این مقاله همراه تیم کارشناسی گروه الو روغن هستید تا با هم به نحوه تعویض واسکازین به همراه تمام نکات پیرامون آن بپردازیم.
چرا گیربکس بالابر ساختمانی به واسکازین نیاز دارد؟
گیربکس بالابر مصالح بخش انتقال توان در طراحی این دستگاه کارگاهی است. در طراحی عموم بالابرها از انواع گیربکسهای حلزونی استفاده میکنند. این گیربکسها الگوی کارکرد کاهنده دارند. یعنی سرعت الکتروموتور را کاهش داده؛ اما به قدرت و تولید توان گشتاور آنها میافزایند.
گیربکسها با استفاده از چرخدندهها توانایی تبدیل توان و انتقال قدرت مکانیکی را دارند. اما لازم است تا چرخدندههای گیربکس روانکاری شوند. در غیر این صورت اصطکاک بالا میان قطعات فلزی چرخدندهها باعث تولید حرارت زیاد شده که به شکستن و یا ساییده شدن آنها میانجامد.
روانکاری بخش کلیدی در راهاندازی انواع گیربکس است. البته برای هر مدل گیربکس نیاز به روانکاری با فرمول تخصصی دارید. در مورد روانکاری مناسب گیربکس بالابر ساختمانی نیز باید از انواع واسکازین البته در شرایط مناسب و کاربردهای تخصصی استفاده کنید. بهتر است بدانید که عدم توجه به روانکاری گیربکس باعث کارکرد خشک و سنگین آن خواهد شد. در چنین شرایطی هم خود گیربکس و هم الکتروموتور مستعد خرابیهای سنگین هستند. زیرا فشار این کارکرد سنگین علاوهبر گیربکس در سمت موتور نیز وجود دارد.
زمان تعویض واسکازین گیربکس بالابر ساختمانی چه هنگام است؟
برخی فکر میکنند که تا زمانی که گیربکس نشتی نداشته باشد، دلیلی هم برای تعویض و بازسازی وجود ندارد. از نگاه این عده واسکازین داخل مخزن گیربکس کارکردی دائمی دارد. اما وقتی متوجه اشتباه خود میشوند که احتمالاً با گیربکس خراب شده و یا موتور سوخته مواجه هستند.
اگر چه طول عمر مفید واسکازین زیاد است؛ اما به هر حال باید پس از طی شدن دوره مفید کارکرد آنها را تعویض کنید. در درازمدت همراه با کارکرد چرخدندهها واسکازین خاصیت چسبندگی خود را از دست میدهد. در این حالت واسکازین حالتی کاملاً سیال گونه شبیه به آب دارد که اصلاً مناسب روانکاری چرخدندهها نیست.
برای اطلاع از زمان دقیق تعویض واسکازین گیربکس توصیه میکنیم که هر دو ماه یکبار کیفیت روغن داخل مخزن گیربکس را ارزیابی کنید. وقتی واسکازین مقدار چسبندگی کمی داشته باشد، زمان تعویض آن فرا رسیده است. اما معمولاً توصیه میکنند که هر شش ماه و نهایتاً هر ۹ ماه یکبار واسکازین گیربکس بالابر ساختمانی را به طور کامل تعویض کنید.
با مشکل روغن ریزی گیربکس چه کار کنیم؟
موارد قید شده در بخش قبلی یعنی تعویض روغن گیربکس در بازه زمانیهای ۶ الی ۹ ماه برای زمانی است که همه چیز سالم است و گیربکس شما در سلامت کامل فعالیت میکند. اما اگر گیربکس شما دچار نشتی روغن باشد، ماجرا جور دیگری است.
نشتی روغن به هر دلیلی خطرناک است و باید به سرعت دلیل آن را شناسایی کرده و مشکل را کاملاً برطرف کنید. این نشتی میتواند به علت خرابی و یا شل شدن دریچه روغن، خرابی کاسه نمدهای گیربکس و یا ترک برداشتن سطح پوسته گیربکس باشد. در هر صورت لازم است تا مراحل تعمیر اصولی گیربکس را انجام دهید. پس از رفع کامل عیب باید مخزن گیربکس را مجدداً از روغن مناسب پر کنید.
در حین تعمیر گیربکس لازم است که واسکازین را خارج کنید. اما قطعاً علاقه دارید که از این واسکازین مجدداً در داخل مخزن گیربکس استفاده کنید. لذا توصیه میکنیم که روغن گیربکس را در یک ظرف کاملاً تمیز تخلیه کرده و تا پایان مراحل تعمیر گیربکس در مکانی امن و عاری از آلودگی نگهداری کنید. ورود هر نوع ناخالصی به روغن باعث خرابی چرخ دنده ها در آینده نزدیک خواهد شد
گیربکس بالابر چقدر واسکازین نیاز دارد؟
آیا قرار است مخزن گیربکس بالابر ساختمانی را تا انتها از روغن واسکازین پر کنیم؟ قطعاً اینطور نیست. برخی در تعویض واسکازین بالابر افراط میکنند و مقدار روغن زیادی در داخل مخزن آن میریزند. اما روغن زیاد باعث فرسایش زودهنگام چرخدندهها شده و در تخریب کاسه نمدها نیز تأثیرگذار است. در مقابل نمیتوانید از حجم روغن کم در داخل مخزن گیربکس استفاده کنید. چرا که سطح روانکاری مناسبی انجام نمیشود.
رعایت حجم مناسب واسکازین از مهمترین نکات در نحوه تعویض واسکازین بالابر ساختمانی است. البته مقدار روغن مورد نیاز هر گیربکس مقداری معین است که با توجه به ظرفیت و نوع گیربکس تعیین میشود. برای گیربکس VF86 که مخصوص مونتاژ بالابر ساختمانیهای سبک و تکفاز است، به یک لیتر واسکازین نیاز دارید. اما برای گیربکسهای بزرگتر باید از حجم واسکازین بیشتری نیز استفاده کنید. مقدار واسکازین مورد نیاز گیربکس VF110 مناسب بالابرهای نیمه سنگین ۲ لیتر است. اما برای گیربکسهای بزرگ مانند VF130 به حداقل ۳ لیتر واسکازین روانکاری نیاز دارید.
از چه نوع واسکازین استفاده کنیم؟
واسکازین نوعی روغن مخصوص روانکاری چرخدندهها است. این روغن سطح گرانروی پایینی دارد. همچنین تحمل حرارتی آن بسیار زیاد است و میتواند حتی در دماهای خیلی بالا قابلیت روان کنندگی خود را حفظ کند. واسکازین به شکلی فرموله شده است که میتواند از فلزات در داخل جعبه دنده محافظت نماید.
اصولاً روغن روانکاری بخشهای موتوری یا روغن روانکاری بخشهای گیربکس با یکدیگر متفاوت هستند. واسکازین، روغن تخصصی روانکاری چرخدندهها است که در گونههای متفاوت با غلظتهای متفاوت برای انواع گیربکس استفاده میشود. این روغن دارای افزودنیهای خاصی است که دندههای گیربکس را در مقابل فشارهای سنگین محافظت میکند.
در شرایط عادی مثلاً آبوهوای معتدل میتوانید از روغن واسکازین ۱۴۰ برای روانکاری چرخدندههای گیربکس استفاده کنید. عموماً در اکثر ایام سال و حضور در عموم شهرها و مناطق جغرافیایی میتوانید از واسکازین ۱۴۰ استفاده کنید. اما این روغن مناسب کار در هوای خیلی داغ و یا هوای خیلی سرد نیست.
اگر هوای محیط خیلی داغ است، مثلاً در روزهای گرم تابستانی هستید، توصیه میکنیم که از روغن چگالتری برای تعویض واسکازین بالابر استفاده کنید. واسکازین ۳۵۰ گزینه مناسبی است. اما اگر در هوای خیلی سرد کار میکنید، مثلاً در ایام زمستانی هستید، توصیه میکنیم که از روغن رقیقتر مانند واسکازین نمره ۸۵ استفاده کنید.
روش تعویض واسکازین گیربکس بالابر ساختمانی
برای تعویض واسکازین بالابر نیازی به باز کردن کامل گیربکس از روی تجهیزات بالابر ساختمانی ندارید. بلکه میتوانید در همان محل نصب داخل جعبه بالابر ساختمانی این کار را انجام دهید.
- بر روی پوسته گیربکس بالابر ساختمانی دو مهره وجود دارد که درپوش مخزن گیربکس هستند. مهره بالایی برای اضافه کردن روغن میباشد و مهره پایینی برای تخلیه روغن استفاده میشود. وقتی این مهره را به طور کامل باز کنید، به فضای داخل مخزن در جدارههای داخل پوسته گیربکس دسترسی دارید.
- برای آغاز روش تعویض روغن بالابر ساختمانی در ابتدا مهره بالای پوست را باز کنید. در این مرحله فعلاً قصد اضافه کردن روغن نداریم؛ اما لازم است تا مسیر هواکشی تخلیه روغن را باز کرده باشید. با شل کردن مهره پایین پوسته، روغن قدیمی به راحتی تخلیه میشود. اگر مهره بالایی را باز نکنید، تخلیه ناقص است و به خوبی انجام نمیشود.
- اگر قصد شما تعمیر گیربکس بالابر ساختمانی است، توصیه میکنیم تا از ظرفی تمیز برای نگهداشت روغن گیربکس استفاده کنید. اما اگر قصد شما تعویض روغن بالابر ساختمانی است، قاعدتاً روغن مستهلک شده نیازی ندارید. اما آن را حتماً در داخل ظرف مناسب برای معدوم کردن بدون آلودگی محیط زیست تخلیه کنید.
- پیچ تخلیه را همراه نوار تفلون و یا آب بندهای حرفهای مجدداً ببندید. از درزگیری کامل این پیچ مطمئن باشید. سپس میتوانید روغن گیربکس تازه را در حجم کافی به داخل مخزن گیربکس بریزید. معمولاً واسکازین مخصوص گیربکس در ظرفها با حجم استاندارد عرضه میشوند. مثلاً آنها را در ظرفهای ۱ و یا ۲ لیتری میفروشند. اما در صورت استفاده فلهای لازم است تا از پیمانههای مناسب با حجم دقیق استفاده کنید.
توصیههایی برای تعویض واسکازین بالابر ساختمانی
اگر گیربکس شما تازه است، حتماً بعد از ۴۸ ساعت کار روغن آن را به طور کامل تعویض کنید. زیرا در داخل گیربکس تازه شما برادههای آهن زیادی وجود دارد که روغن اولیه برای پاکسازی آنها میباشد. اما این روغن نباید برای مدت طولانی در داخل گیربکس باقی بماند.
پس از اولین تعویض واسکازین بالابر میتوانید تا مدتها از روغن گیربکس جدید استفاده کنید. اما اگر از روغن معدنی استفاده میکنید، لازم است که پس از هر ۱۰۰۰ ساعت کار آن را به طور کامل تعویض کنید. در غیر این صورت بازه تعویض روغن گیربکس و واسکازینهای معمولی به ازای هر ۴۰۰۰ ساعت کار دستگاه است. البته توصیه میکنیم تا هرازگاهی مثلا هر دو ماه یکبار سطح روغن داخل مخزن گیربکس را بازدید کنید.